Magicznymi skrótami posługują się nie tylko producenci pojazdów, chcąc zachęcić Was do zakupu takiego modelu, w którym kombinacja magicznych skrótów wydaje się być najbardziej profesjonalna.
Wiedza o podstawowych systemach stosowanych w pojazdach przyda się już na etapie rozwiązywania testów na prawo jazdy.
AAS – Auto Adjusting Suspension – to samoregulujące się zawieszenie. Poprawia stateczność jazdy przy dużych prędkościach. W przypadku rosnącej prędkości zawieszenie się obniża, obniżając środek ciężkości i stabilizując pojazd.
ABC – Active Body Control – to aktywna regulacja zawieszenia mająca na celu poprawę komfortu jazdy. System ten niweluje drgania wywołane przez wszelkie nierówności na drodze oraz zmniejsza przechyły nadwozia na zakrętach w czasie jazdy z dużą prędkością. System dysponuje trzynastoma czujnikami kontrolującymi parametry pojazdu. W oparciu o sygnały z czujników komputer rozpoznaje zagrożenie przechyłu bocznego nadwozia podczas pokonywania zakrętu. Wtedy w cylindrach hydraulicznych amortyzatorów znajdujących się po wewnętrznej stronie pokonywanego łuku zwiększane jest ciśnienie oleju oraz napięcie sprężyny. W amortyzatorach znajdujących się po przeciwnej stronie ciśnienie jest zmniejszane, co z kolei skutkuje zmniejszaniem się przechyłu nadwozia. System stosowany w Mercedesach.
ABS – Antilock Braking System – to elektroniczny system zapobiegający blokadzie kół podczas hamowania. Wprowadzony w 1978 r., jego zadaniem jest zachowanie toru jazdy samochodu, skrócenie drogi hamowania i utrzymanie sterowności pojazdu. Gdy tylko, któreś koło zaczyna się blokować to ABS zmniejsza siłę hamowania na tym kole, aby zaczęło się ono znów obracać. Gdy koło obraca się znów z normalną prędkością to siła hamowania jest ponownie zwiększana. Cykle te występują z dużą częstotliwością, indywidualnie dla każdego koła.
ACC – Adaptive Cruise Control – to adaptacyjny system kontroli prędkości który jest uaktywniany po przekroczeniu przez pojazd prędkości 30 km/h. Zadaniem systemu jest utrzymywanie bezpiecznej odległości od poprzedzającego pojazdu. Nad bezpiecznym dystansem czuwa umieszczony z przodu czujnik radarowy. Gdy poprzedzający nas samochód zwolni, system prześle komunikat do układu hamulcowego i silnika o tym, że należy zmniejszyć prędkość.
ACS – Automatic Crash System – to automatyczny system kolizyjny, który w razie wypadku automatycznie odblokowuje centralny zamek, włącza oświetlenie wewnątrz pojazdu oraz światła awaryjne, a także odcina dopływ paliwa.
AFL (AFS) – Adaptive Front Lighting System – to światła adaptacyjne, czyli system dostosowujący oświetlenie w zależności od wykonywanego manewru na drodze. Dynamiczne światło dostosowuje się automatycznie do kąta skrętu oraz prędkości samochodu, obracając lampy świateł mijania lub drogowych w kierunku skrętu. Dodatkowo system poziomowania lamp pozwala również na prawidłowe ustawienie reflektorów i strumienia światła na wymaganej przepisami wysokości przy obciążeniu samochodu, a także podczas przyspieszania lub hamowania. Dzięki temu reflektory nie będą oślepiać kierowców jadących z przeciwka. Reflektory wyposażone w ten system mogą obrócić się maksymalnie do kąta 20°. System AFS działa gdy kąt skrętu jest większy niż 12° i prędkość pojazdu wynosi co najmniej 10 km/h.
AHR – Active Head Restraint – to system aktywnych zagłówków. Zadanie sytemu polega na tym, aby w razie uderzenia od tyłu zagłówki w bardzo krótkim czasie przemieściły się w kierunku głowy, co zmniejsza uszkodzenia kręgów szyjnych i kręgosłupa.
ASR – Acceleration Slip Regulation – to system kontroli trakcji, który pomaga w optymalizacji przyczepności, gdy samochód przyspiesza. System zmniejsza zużycie opon i paliwa. Czujniki kontrolują pracę kół. Jeśli oba koła napędzane ślizgają się, to system „odejmuje gaz”. Natomiast w przypadku ślizgania się tylko jednego koła system je przyhamowuje.
Zwany też TC lub TCS od Tracking Control System w zależności od marek pojazdów.
BA lub BAS – Brake Assist System – to system wspomagania nagłego hamowania w sytuacjach awaryjnych. System ten działa we współpracy z ABS-em. System wykrywa sytuacje gdy kierowca chce szybko zahamować. Wtedy system BAS zwiększa maksymalnie ciśnienie w układzie hamulcowym, aby uzyskać jak największą siłę hamowania. W niektórych pojazdach, w czasie działania systemu BAS włączają się również światła awaryjne ostrzegające o nagłym hamowaniu.
BLIS – Blind Spot Information System – to system informacji „martwego pola” w lusterkach pojazdu. System ten dzięki kontrolkom umieszczonym w lusterkach zewnętrznych lub w ich obudowie od strony wnętrza kabiny ostrzega kierowcę o innym pojeździe, który znajduje się w tzw. „martwym polu”. Działa dzięki kamerom umieszczonym w bocznych lusterkach lub w połączeniu z innymi czujnikami jakie posiada pojazd. Stasowany również w motocyklach i skuterach miejskich np. BMW
CBC – Cornering Brake Control – to system kontroli siły hamowania na zakrętach. To odpowiednik układu EBD. Podczas wchodzenia w zakręt samochód może być nadsterowny, czyli może „bardziej zakręcać” niż tego by sobie życzył kierowca. System CBC, podczas nagłego hamowania, optymalnie rozdziela jego siłę, monitorując ruchy kół i siły, które na nie działają, oraz dobierając indywidualnie dla każdego koła ciśnienie w tłoczkach układu hamulcowego. Dzięki temu możliwe jest zachowanie trakcji pojazdu.
CMBS – Collision Mitigation Brake System – to system wspomagający działanie tempomatu adaptacyjnego przez przewidywanie i przeciwdziałanie potencjalnie niebezpiecznym sytuacjom na drodze. Gdy dystans pomiędzy naszym autem, a poprzedzającym je samochodem niebezpiecznie się zmniejszy, system ostrzeże kierowcę sygnałem świetlnym i dźwiękowym o konieczności podjęcia czynności zapobiegających wypadkowi. Jeśli układ hamowania minimalizujący ryzyko kolizji wykryje, że niebezpieczna sytuacja została zażegnana, system wyłączy się. W przypadku, gdy działania kierowcy nie wpłyną w wystarczającym stopniu na zredukowanie ryzyka kolizji, system ponowi świetlne i dźwiękowe ostrzeżenie, a następnie zaaplikuje lekkie hamowanie, aby skłonić kierowcę do podjęcia dalszych działań. Jednak w momencie gdy odległość pomiędzy pojazdami będzie na tyle mała, iż kolizja stanie się nieunikniona, CMBS zainicjuje ostre hamowanie w celu zredukowania prędkości, a napinacze przednich pasów napną pasy kierowcy i pasażera, aby zwiększyć ich skuteczność. Znany tez jako element systemu Pre-save w Mercedesach.
DAC – Downhill Assist Control – wspomaganie jazdy na stromych zjazdach. To elektroniczny system, którego zadaniem jest pomoc w zapobieganiu poślizgom bocznym w czasie pokonywania stromych zjazdów.
EBD – Electronic Brake Force Distribution – to elektroniczny rozdział sił hamowania. W celu maksymalnego skrócenia drogi hamowania układ EBD automatycznie reguluje siłę hamowania przednich i tylnych oraz prawych i lewych kół. Wyraźnie skraca to drogę hamowania przy utrzymaniu stabilności nawet w razie gwałtownego hamowania lub hamowania na zakręcie. Problem nierównomiernego hamowania kół przednich do tylnych (pojazdu do przyczepy) znano już od dawna. Generalnie samochody posiadają układy statyczne, czyli działające cały czas i zmniejszające hamowanie osi mniej obciążonej. W niektórych samochodach, szczególnie dostawczych są instalowane układy mechaniczne dobierające siłę hamowania tylnej osi w zależności od jej obciążenia. Ale dopiero układy elektroniczne w połączeniu z kontrolą obrotu kół tak jak w ABS umożliwia dobranie sił hamowania dla każdego koła w zależności od obciążenia pojazdu jak i warunków drogowych. EBD to rozszerzenie i wspomaganie ABS-u.
ABS zapobiega blokowaniu, a system EBD reguluje siłę hamowania, gdy koło nie jest zablokowane.
EPS – Electrical Power Steering – czyli elektryczne wspomaganie układu kierowniczego. Inaczej niż tradycyjne, hydrauliczne wspomaganie, elektryczny układ wspomagający łatwiej wyposażyć w opcję zmiennej siły wspomagania (większa przy małej prędkości lub gdy samochód stoi w miejscu). EPS może mieć dodatkowo przycisk „City”, który pozwala nam zdecydować, czy chcemy mocniejszego wspomagania przy małych prędkościach.
ESP – Electronic Stability Program – to elektroniczny program stabilizacji toru jazdy samochodu podczas pokonywania zakrętu. System ten uaktywnia się samoczynnie, przyhamowując jedno lub kilka kół, z chwilą, gdy odpowiedni czujnik wykryje tendencję do wyślizgiwania się samochodu z zakrętu. System ESP to rozbudowany elektroniczny system w którego skład wchodzą systemy takie jak kontrola trakcji, kontrola poślizgu itp. Kontrola uślizgu „wyłapuje” ewentualny poślizg koła, dlatego koło pojazdu nie może zakręcić się w miejscu – zabuksować. Jeśli koło będzie próbowało buksować, ESP odetnie dopływ paliwa do silnika i spowoduje małe przyduszenie silnika.
HSA – Hill Start Assist (hill holder) – to system ułatwiający ruszanie pod górę. Nie pozwala pojazdowi stoczyć się w momencie, gdy puszczamy pedał hamulca, a jeszcze nie puściliśmy pedału sprzęgła i nie nacisnęliśmy gazu. Auto możemy zatrzymać na wzniesieniu i nie stoczy się ono. Nie trzeba przy tym używać hamulca ręcznego. W chwili gdy ruszymy, układ przestaje działać.
ICC – Intelligent Cruise Control – to inteligentny tempomat pomagający kierowcy w przyspieszaniu i zwalnianiu podczas jazdy na dłuższych dystansach i w ruchu miejskim. Czujniki laserowe pilnują bezpiecznej odległości od poprzedzającego pojazdu. Często integrowany z systemem „Stop & Go” gdzie samochód sam się zatrzymuje i samoczynnie rusza.
On Star – system marki Opel na bazie systemu eCALL. Informuje automatycznie służby jeśli samochód bierze udział w wypadku. System ma skrócić czas dotarcia pomocy. Dodatkowo OnStar przesyła kierowcy informacje serwisowe jak np. stan oleju, ciśnienie w oponach Jego na smartfon oraz pozwala sterować np. centralnym zamkiem przy pomocy smartfonu. Pomaga także namierzyć samochód w razie kradzieży lub zagubienia na parkingu.
PRS – Pedal Release System – opracowany przez firmę Opel system odłączania pedałów w razie wypadku. System odłącza automatycznie pedały hamulca i sprzęgła w przypadku zderzenia czołowego, zmniejszając ryzyko urazów stóp i dolnych partii nóg kierowcy.
RDS – Rear Detect System – to system wykrywający zagrożenia z tyłu. Nie mylić z RDS od „Radio Data System”, czyli systemu umożliwiającego stacjom radiowym nadawanie na falach UKF w sygnale radiowym dodatkowych informacji, które są widoczne na wyświetlaczu odbiornika radiowego słuchacza.
TC, TCS – Traction Control System – to kontrola trakcji, której głównym zadaniem jest niedopuszczenie do nadmiernego poślizgu kół pojazdu podczas przyspieszania objawiającego się ich buksowaniem. Większość systemów działa w zakresie niskich prędkości pojazdu (do 40 km/h) aczkolwiek budowane są też wersje działające dla całego zakresu prędkości. Jest kolejnym systemem podwyższającym bezpieczeństwo czynne. Działanie systemu wpływa także na zmniejszenie zużycia opon i paliwa. System ten wykorzystuje elementy systemu ABS (jego czujniki) Może również wykorzystywać inne elementy, jak jednostkę sterującą pracą silnika i odejmować gazu oraz hamulców do zahamowywania danego koła.
TPMS – Tyre Pressure Monitoring System – to system pomiaru ciśnienia w oponach. Alarmuje kierowcę o spadku ciśnienia w kole wyświetlając żółtą lampkę na desce rozdzielczej. W bardziej zaawansowanych odmianach pozwala wyświetlić wartość bieżącego ciśnienia oddzielnie dla każdego koła. Działa na zasadzie czujników w kołach zasilanych bateriami (większość producentów) lub na podstawie danych z czujników ABS-u które informują o różnicy w prędkości obrotowej koła, a to może świadczyć o spadku ciśnienia w nim. Zdecydowanie bardziej ekonomiczny jest ten drugi, gdyż nie wymaga wymiany baterii w czujnikach co jest kosztowne.
V2V – Vehicle to Vehicle, czyli samochód z samochodem – to system polegający na wzajemnej wymianie danych o swoim położeniu, kierunku jazdy, prędkości, szybkości zbliżania i kolizyjnych torach jazdy – wzajemnie się ostrzegając.
V2I – Vehicle to Infrastructure, czyli komunikujący się samochód z urządzeniami należącymi do infrastruktury drogowej, jak np. sygnalizacja na skrzyżowaniach, monitoring ruchu kontrolujący natężenie na danych ciągach komunikacyjnych. To ma usprawnić ruch poprzez jego upłynnienie i takie sterowanie sygnalizacją, które będzie adekwatne do aktualnej sytuacji drogowej.
Oprac. na podst Auto Akademia Kraków
One Comment